هادی یاقوت حردانی؛ سید حسن مطیعی لنگرودی؛ دادور خانی فضیله
دوره 2، شماره 5 ، آذر 1400، ، صفحه 45-64
چکیده
رویکرد ارزیابی استراتژیک محیط زیست سیستمی پیشگیرانه و ساختاریافته برای پیشبینی، شناسایی و ارزیابی اثرات محیطزیستی، اقتصادی و اجتماعی گزینههای توسعه در سطوح راهبردی نظام تصمیمگیری است. هدف پژوهش، کاربرد رویکرد مذکور به منظور غربالگری اقدامات رشد و توسعه روستایی با تأکید بر «سند راهبردی توسعه اقتصادی ...
بیشتر
رویکرد ارزیابی استراتژیک محیط زیست سیستمی پیشگیرانه و ساختاریافته برای پیشبینی، شناسایی و ارزیابی اثرات محیطزیستی، اقتصادی و اجتماعی گزینههای توسعه در سطوح راهبردی نظام تصمیمگیری است. هدف پژوهش، کاربرد رویکرد مذکور به منظور غربالگری اقدامات رشد و توسعه روستایی با تأکید بر «سند راهبردی توسعه اقتصادی شهرستانهای منطقه 2 برنامهریزی استان خوزستان» است. تحقیق از نظر هدف، کاربردی و مبتنی بر شیوه توصیفی پیمایشی است. غربالگری با استفاده از چکلیست و ماتریس و در چارچوب فن دلفی و نظرسنجی از 26 نفر از خبرگان و کارشناسان مسئول در حوزههای مختلف برنامهریزی در ارتباط با سه سازه کلیدی و 36 معیار انجام شده است. نتایج نشان داد، اقدام راهبردی از نظر ارتباط با جهتگیریهای فراگیر توسعه اقتصادی و اجتماعی در سطوح ملی، منطقهایی و محلی به ویژه برای بهبود رفاه و معیشت انسانی جوامع روستایی تحت پوشش از اهمیت قابل توجه برخوردار است. بخشهای برنامهریزی، براساس دستورالعملهای قانونی، جزو حوزههای توسعه دارا و یا همراه با اثرات زیستمحیطی بالقوه قابلتوجه شناخته میشوند و از نظر پیوند و اثرگذاری بر دیگر اقدامات راهبردی، اهمیت محیطزیستی قابلتوجه دارد. درجه پیچیدگی مسائل، مشکلات و محدودیتهای محیطزیستی مرتبط با حوزههای برنامهریزی هدف در نواحی روستایی تحت پوشش، بالاتر از حد قابلتوجه است. درجه توجه اقدام راهبردی نسبت به جریانسازی و یکپارچهسازی ملاحظات و نگرانیهای محیطزیستی به ویژه درنظر گرفتن استانداردها، ارزشها، قوانین و مقررات (الزامات حقوقی-مدنی) مرتبط با محیطزیست کمتر از حد قابلتوجه است. افزونبر این اقدام راهبردی در هر یک از بخشهای برنامهریزی هدف، چارچوبی برای ایجاد و توسعه دیگر فعالیتها و پروژههای عملیاتی در سطوح خُرد تدارک دیده است و براساس اجماع خبرگان، میتواند منجر به بروز اثرات بالقوه قابلتوجّه با ماهیت و کیفیت گوناگونی بر محدودههای جغرافیایی و طبیعی و نواحی فرهنگی از جمله سکونتگاههای روستایی و شهری با جمعیت متراکم و مناطق با کاربری فشرده در شهرستانهای آبادان و خرمشهر شود.